Chảy máu mũi có thể ở phần trước mũi hoặc phần sau lỗ mũi. Trong đó, chảy máu mũi trước là phổ biến nhất. Tình trạng này được gây ra là do tổn thương những mạch máu nhỏ ở bên trong mũi. Những mạch máu nhỏ này còn được gọi là mao mạch.
Nguyên nhân phổ biến gây ra chảy máu cam ở trẻ
- Không khí khô hanh: Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chảy máu cam ở trẻ em là do thời tiết khô hanh. Thời tiết này sẽ làm cho màng niêm mạc mũi bị kích thích và mất nước.
- Móc và ngoáy mũi: Đây là nguyên nhân phổ biến thứ 2 gây ra tình trạng chảy máu mũi. Kích thích mũi bằng việc móc ngoáy có thể dẫn đến tổn thương các mạch máu và gây chảy máu mũi.
- Chấn thương: Khi trẻ bị chấn thương ở mũi có thể dẫn đến chảy máu mũi. Hầy hết các trường hợp đều không quá nặng. Tuy nhiên, mẹ vẫn cần đưa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra khi trẻ không ngưng chảy máu mũi sau 10 phút. Trường hợp lo lắng về vấn đề chấn thương ở mặt, mũi của trẻ, mẹ cũng cần đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra.
- Nhiễm trùng đường mũi: Một số loại viêm nhiễm đường mũi có thể làm cho phần da bên trong mũi và trước mũi sưng nóng và đỏ. Những viêm nhiễm này có thể dẫn đến chảy máu mũi.
Các trường hợp khác
Khi trẻ bị chảy máu cam, đầu tiên mẹ cần giữ bình tĩnh và đừng làm trẻ hốt hoảng. Mẹ hãy để trẻ ngồi xuống trên một chiếc ghế sau đó thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Giữ thẳng lưng và đưa người ra trước. Lưu ý rằng, một số mẹ nghĩ rằng cần cho trẻ ngửa ra sau để máu ngừng chảy. Điều này là không nên, bởi vì khi trẻ ngửa ra sau, máu sẽ chảy xuống cuống họng. Điều này sẽ khiến bé khó chịu do cảm nhận được mùi máu, kích thích ho và thậm chí làm trẻ nôn ói.
- Bước 2: Lấy tay bịt ở phần mềm mũi ở dưới sóng mũi. Sau đó, nói trẻ hãy thở bằng miệng. Trường hợp trẻ đã lớn và đủ nhận thức, mẹ hãy chỉ cho trẻ tập bóp mũi.
- Bước 3: Giữ tư thế và bóp mũi trong 10 phút. Hãy lưu ý thời gian, vì nếu chỉ giữ một thời gian ngắn đã thả tay ra có thể khiến cho chảy máu tái phát. Nếu ở nhà, mẹ cũng có thể áp một khăn hoặc túi lạnh để chườm vào mũi. Khi lạnh, niêm mạc mũi sẽ co lại và ngừng chảy máu mũi tốt hơn.
Sau khi máu mũi ngừng chảy, trong vòng 24 giờ mẹ hãy dặn trẻ không làm các động tác sau đây:
- Xì mũi.
- Móc, ngoáy mũi.
- Bóc các vảy ở lỗ mũi.
- Uống nước nóng hoặc nước chứa cồn.
- Vận động nặng hoặc tham gia tập thể dục thể thao cần chạy nhảy nhiều.
Một số trẻ chỉ chảy máu cam khoảng 1 hoặc 2 lần trong một năm. Đôi khi, sẽ có những trẻ chảy máu mũi với tần suất nhiều và thường xuyên hơn. Điều này có thể là do các mạch máu và màng bảo vệ mũi bị kích thích quá mức, làm lộ mao mạch lỗ mũi. Tình trạng này khiến cho dù chỉ là kích thích nhẹ nhưng vẫn chảy máu mũi.
Nếu như trẻ thường xuyên bị chảy máu cam, hãy thử áp dụng những phương pháp dưỡng ẩm màng bảo vệ mũi. Mẹ có thể áp dụng cho trẻ những phương pháp sau đây:
- Dùng ngón tay hoặc đầu tăm bong ngoáy tai lấy một ít chất làm ẩm vaseline để bôi một lớp mỏng ở niêm mạc mũi trẻ. Mẹ nhớ là đừng chọt quá sâu vì sẽ khiến cho trẻ khó chịu.
- Khi thấy phòng khô hanh (thường do sử dụng máy lạnh), mẹ có thể đầu tư máy phun hơi ẩm trong phòng. Điều này sẽ giúp phòng đủ độ ẩm và giảm kích thích niêm mạc mũi.
- Thường xuyên cắt móng tay cho trẻ. Đôi khi, trẻ sẽ có những hành động cố ý hoặc vô ý móc ngoáy mũi mà mẹ không hề hay biết.
- Sử dụng nước muối xịt khoáng vào 2 bên lỗ mũi 2 đến 3 lần mỗi ngày.
Mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu có các dấu hiệu sau đây:
- Khi bắt đầu sử dụng một loại thuốc mới nào và trẻ bị chảy máu mũi sau đó.
- Ngoài chảy máu ở mũi, trẻ còn chảy máu ở những vị trí khác như nướu.
- Trẻ thường xuyên có những mảng bầm tím ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.
Ngoài ra, mẹ nên đưa trẻ đến trung tâm y tế càng sớm càng tốt khi trẻ không ngừng chảy máu dù đã bóp nghẹt mũi và giữ chặt sau 10 phút. Trẻ sẽ cần được cấp cứu khẩn cấp hơn khi chảy máu này do bị va mạnh hoặc có vật đập mạnh vào đầu, trẻ than đau đầu, chóng mặt, cảm giác muốn ngất xỉu.
Trẻ chảy máu cam tuy nhìn rất đáng sợ nhưng hiếm khi gây ra vấn đề nghiêm trọng. Hầu hết các trường hợp đều không cần đến bệnh viện. Mẹ và trẻ có thể tự xử trí tại chỗ theo các chỉ dẫn ở trên để cầm máu. Ngoài ra, mẹ nên khuyên trẻ nghỉ ngơi và không tham gia các trò chơi vận động nhiều, mạnh. Khuyến kích trẻ đừng nên xì mũi hoặc cạy, móc ngoáy mũi khi mới chảy máu mũi.
Chảy máu cam ở trẻ hầu hết đều vô hại và lành tính. Hiểu và nắm được các bước xử trí sẽ cực kỳ hữu ích với bất kỳ cha mẹ nào. Ngoài ra, khi trẻ đã đủ nhận thức, mẹ có thể chỉ dạy cho trẻ các bước xử trí cầm máu hiệu quả. Đồng thời hãy nhắc trẻ trong những trường hợp chảy máu do va đập đầu hoặc khiến con cảm thấy chóng mặt, đau đầu, cảm giác muốn ngất xỉu, hãy báo ngay với người lớn xung quanh hoặc liên hệ phòng y tế trong trường học. Những lời chia sẻ từ cha mẹ sẽ là phương pháp hữu ích giúp trẻ biết cách bảo vệ bản thân.