2023-06-06 10:39:56
I - Nám lâu năm là tình trạng gì?
Nám da là tình trạng tăng sắc tố da bất thường (melanin) trên da, với các biểu hiện đặc trưng là các mảng hoặc đốm màu vàng, màu nâu, đến màu đen. Các đốm nám có thể phân bổ rải rác hoặc tập trung tại các khu vực như gò má, quanh miệng, trán… tạo thành từng mảng nám sậm màu.
Nếu tình trạng nám da không được cải thiện kịp thời mà kéo dài trên 12 tháng thì được gọi là nám lâu năm. Nám da lâu năm gây ảnh hưởng rất lớn tới thẩm mỹ vì lúc này mảng nám càng ngày bị đậm màu và lan rộng hơn. Từ đó tạo tâm lý tự ti, e ngại trong giao tiếp.
Thêm vào đó, việc điều trị nám lâu năm cũng mất khá nhiều công sức, gây ảnh hưởng không chỉ tới thời gian mà còn cả tài chính của người bệnh.
II - Bị nám da mặt lâu năm không khỏi là do đâu?
1. Gan, thận hoạt động kém
Một số trường hợp đã điều trị nám tích cực bằng những biện pháp phù hợp nhưng nám vẫn không thể cải thiện được bởi chức năng gan, thận kém.
- Gan làm nhiệm vụ dự trữ và kiểm soát máu đi nuôi dưỡng cơ thể, ngoài ra gan còn tham gia đào thải chất độc hại trong cơ thể cũng như làn da. Ngoài ra, cũng có sự liên kết giữa gan và tinh thần, cảm xúc. Khi gan bị suy yếu, chức năng thải độc giảm, khiến độc tố không được thoát ra ngoài, máu sẽ đưa các tế bào chưa được thanh lọc kỹ đi đến khắp nơi trên cơ thể. Điều này khiến cho da rất dễ bị nám sạm và tổn thương trong thời gian dài.
- Thận có chức năng kiểm soát chức năng sinh lý và sinh sản của cơ thể, duy trì nội tiết tố ổn định của cơ thể, loại bỏ độc tố. Khi thận hoạt động kém, độc tố không được thải ra ngoài khiến cho da dễ bị nhiễm độc, tổn thương và tăng nguy cơ bị nám kéo dài. Thận kém cũng làm rối loạn nội tiết tố, thúc đẩy sự hình thành sắc tố gây nám da (melanin).
Vì vậy, nếu không cải thiện chức năng gan thận thì nám da sẽ có nguy cơ tồn tại kéo dài và khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
2. Do sai lầm trong chăm sóc da
Việc chăm sóc da cũng đóng vai trò quan trọng trong phục hồi giúp làm tăng hiệu quả điều trị nám. Nhưng nhiều người chỉ chú trọng vào điều trị nám mà không quan tâm chăm sóc da đúng cách có thể khiến cho việc chữa nám kéo dài mãi không khỏi.
Ngoài ra, chăm sóc da sai cách như: không che chắn cho da khi tiếp xúc với ánh nắng, sử dụng sản phẩm chăm sóc da có tính bào mòn da mạnh… sẽ khiến cho da ngày càng yếu đi, khiến nám lan rộng và kéo dài nặng thêm.
3. Điều trị nám sai cách
Thêm một nguyên nhân khác khiến cho da nám lâu năm mãi không khỏi đó là do điều trị nám không đúng cách. Khi điều trị nám sai cách không những gây tốn kém tiền bạc, khiến cho người bệnh cảm thấy chán nản mà còn làm tổn thương da, làm mức độ nám trở nên trầm trọng hơn.
Tệ hại hơn, một số trường hợp nghe theo lời mách bảo không có căn cứ khoa học khi sử dụng kem trộn để trị nám da. Điều này khiến cho da bị ngày càng nám nặng hơn, nám sẽ kéo dài trong nhiều năm và thậm chí là vĩnh viễn không thể phục hồi được.
4. Không kiên trì trong việc điều trị
Điều trị nám da đòi hỏi thời gian dài và sự kiên trì, thế nhưng nhiều người bỏ cuộc giữa chừng trong khi thực hiện đầy đủ liệu trình theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu.
Khi việc điều trị bị ngắt quãng trong thời gian dài, sẽ khiến cho tình trạng nám không thể cải thiện rõ rệt và có thể lan rộng nhiều hơn. Và sau này, khi người bị nám muốn quay trở lại điều trị thì sẽ gặp khó khăn nhiều hơn, tốn kém nhiều chi phí và thời gian.
III - Nám, tàn nhang lâu năm có chữa được không?
Nám da, tàn nhang dù bị nặng, lâu năm vẫn có khả năng chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, thời gian điều trị khỏi dứt điểm sẽ rất khác nhau với mỗi người, tùy theo nguyên nhân, mức độ nám và loại nám da mắc phải. Cụ thể như sau:
Có trường hợp nám da chữa khỏi được, nhưng cũng có trường hợp thì không. Khả năng chữa khỏi nám da lâu năm còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.
– Dựa vào nguyên nhân gây nám da:
Với trường hợp nám do các nguyên nhân bên trong (gan thận hoạt động kém hoặc rối loạn nội tiết tố) thì việc chữa trị đòi hỏi người bệnh phải kiên trì điều trị trong một thời gian sẽ thấy kết quả. Còn nếu nguyên nhân do yếu tố bên ngoài tác động thì điều trị nám da lâu năm sẽ đơn giản hơn do có khá nhiều phương pháp chữa trị.
Nếu nám da là do di truyền thì việc điều trị chỉ làm mờ vết nám, giúp da sáng đều màu hơn, bạn buộc phải chấp nhận việc nám da sẽ khó có thể chữa khỏi hoàn toàn được.
– Dựa vào mức độ, loại nám mắc phải:
Nếu là nám mảng (nám nông) thì việc điều trị sẽ dễ dàng hơn, cơ hội khỏi bệnh nhanh hơn. Ngược lại, nếu là nám chân sâu hay nám hỗn hợp thì việc chữa trị là rất khó khăn, đòi hỏi thời gian dài hoặc can thiệp chuyên sâu, tốn kém hơn.
IV - 5 phương pháp giúp trị nám da mặt lâu năm tại nhà
Các phương pháp chữa nám da lâu năm tại nhà sau đây cho thấy tác dụng hiệu quả nhất cho các trường hợp người bị mắc nám mảng, chân sâu nhưng chưa lan rộng; nám nhẹ nhưng để lâu năm chưa khắc phục. Bạn có thể tham khảo một số cách chữa trị sau:
1. Dùng sản phẩm Đông Y thế hệ 2
Nám da lâu năm không chữa khỏi được đa phần là do gan thận hoạt động kém, Đông Y còn gọi tình trạng này là can thận âm hư. Vì vậy, nếu muốn khắc phục một cách hiệu quả và không còn lo bị tái phát thì cần nâng cao chức năng của can thận (gan thận).
Đông Y đang là phương pháp được đánh giá cao nhất trong việc bồi bổ chức năng can thận, hỗ trợ lưu thông khí huyết giúp làm giảm tình trạng nám da lâu năm, giúp làn da sáng đều màu và hồng hào hơn.
Một sản phẩm Đông Y tiêu biểu nhất dành riêng cho người bị nám da lâu năm đó là Viên Sáng Hồng Ngự Y Mật Phương.
Viên Sáng Hồng Ngự Y Mật Phương có nguồn gốc từ bài thuốc trong Ngự Y Mật Phương, được các Ngự y trong Cung đình thời xưa nghiên cứu kỹ lưỡng, lựa chọn những nguyên liệu tinh túy nhất. Đây cũng là “vũ khí bí mật” để Hoàng Hậu và các Quý phi trong triều Nguyễn thời xưa giữ gìn làn xa trắng hồng tươi sáng của mình.
Viên Sáng Hồng Ngự Y Mật Phương có cơ chế tác dụng toàn diện, tác động vào can thận âm hư lâu ngày giúp da thải sạch độc tố, tăng cường lưu thông khí huyết hỗ trợ da được cung cấp đầy đủ dưỡng chất và trở nên sáng hồng, mịn màng hơn.
Nhờ đó, Viên Sáng Hồng Ngự Y Mật Phương đem lại hiệu quả vượt trội cho những trường hợp nám da lâu ngày không khỏi, hiệu quả hơn hẳn so với các sản phẩm khác trên thị trường.
2. Sử dụng thuốc, kem bôi trị nám
Thông thường, các loại dược chất có trong kem bôi có thể dùng trong điều trị nám da lâu năm bao gồm: hydroquinone, axit azelaic, axit kojic, niacinamide, cysteamine, rucinol và axit tranexamic. Những thuốc này hoạt động bằng cách tiêu trừ sắc tố gây nám da và viêm nhiễm.
Lưu ý, Hydroquinone là chất làm mờ nám da phổ biến, nhưng chỉ nên sử dụng trong một thời gian nhất định do khi sử dụng kéo dài có thể gây ra một số tác dụng phụ. Chỉ nên dùng trong tối đa sáu tháng đầu để chữa nám và sau đó thỉnh thoảng dùng nếu cần.
Ở hầu hết người bị nám lâu năm, nên lựa chọn kem bôi có chứa nhiều thành phần kết hợp với nhau để chữa trị nám. Tiêu biểu là thuốc bôi chứa cả hydroquinone và retinoid, giúp làm tăng quá trình loại bỏ nám và tái tạo da. Thuốc kết hợp có chứa steroid đẻ làm giảm viêm da.
Với trường hợp nám nặng, người bệnh nên dùng thuốc uống (chẳng hạn như thuốc chứa axit tranexamic) để có hiệu quả tốt hơn.
3. Dùng lá tía tô giảm vết nám lâu năm
Có nhiều cách dùng lá tía tô để cải thiện tình trạng nám da lâu năm. Bạn có thể dùng lá tía tô đun nước uống để thanh nhiệt, tăng thải độc hoặc dùng lá tía tô để làm mặt nạ để làm mờ vết nám.
- Chuẩn bị nguyên liệu: Khoảng một nắm lá tía tô.
- Nhặt bỏ những lá bị héo hoặc sâu, giữ lại lá tươi và đem đi rửa sạch.
- Dùng cối hoặc máy xay để xay nát.
- Rửa sạch mặt với nước ấm, thoa hỗn hợp đã xay nhuyễn vào vùng da bị nám.
- Giữ hỗn hợp lá tía tô trên mặt trong khoảng từ 10 đến 15 phút trước khi rửa sạch mặt lại với nước.
4. Làm mờ nám da lâu năm bằng mặt nạ nha đam
Nha đam (lô hội) cũng là nguyên liệu phù hợp, tốt cho người bị nám da lâu năm. Lý do là vì chúng có chứa nhiều vitamin, khoáng chất cùng nhiều dưỡng chất tốt cho da nám (aloin, vitamin E, vitamin C) có tác dụng ức chế sự phát triển sắc tố gây nám da và giúp da đều màu hơn.
Để tăng độ hiệu quả khi trị nám lâu năm, bạn còn có thể sử dụng mật ong, rau diếp cá hay tinh bột nghệ kết hợp với nha đam. Đây đều là những nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên nhưng lợi ích đem lại cho làn da nám lại rất lớn.
Cách dùng nha đam để làm mặt nạ trị nám da lâu năm như sau:
- Lấy 1 lá nha đam tươi, rửa sạch và tách phần thịt của nha đam. Có thể cho phần thịt nha đam vào một chiếc bát rồi nghiền nhỏ.
- Rửa mặt sạch bằng nước ấm để làm giãn nở lỗ chân lông, bôi phần thịt nha đam lên khu vực da bị nám lâu năm.
- Để yên trong vòng 15 phút và sau đó rửa lại với nước.
5. Sử dụng dầu gấc trị nám cứng đầu trên da mặt
Thành phần của dầu gấc chứa hàm lượng cao lycopene có tác dụng phòng ngừa lão hóa da, làm mờ vết nám và giúp da đều màu hơn.
Cách dùng dầu gấc trị nám da rất đơn giản như sau:
- Trước tiên, hãy rửa sạch mặt với nước ấm để các lỗ chân lông được giãn nở, làm tăng khả năng hấp thụ các dưỡng chất.
- Sử dụng tinh dầu gấc và thoa nhẹ nhàng lên các khu vực nám lâu ngày, sau đó mát xa vài phút.
- Sau khoảng 15 phút, rửa sạch lại với nước ấm.
6. Mẹo chữa nám bằng lòng trắng trứng gà
Bạn cũng có thể dùng lòng trắng trứng gà để làm mờ những vết nám lâu năm trên mặt. Lòng trắng trứng gà cung cấp hàm lượng lớn protein, nhiều loại vitamin (đặc biệt là vitamin nhóm B) và khoáng chất giúp giảm lượng sắc tố gây nám da, giúp da trắng tự nhiên và ức chế sự phát triển của đốm nám.
Cách dùng lòng trắng trứng để trị nám đơn giản như sau: Bạn tách lòng trắng trứng gà, sau đó cho vào 1 chiếc bát sạch. Có thể dùng đũa để khuấy đều lòng trắng trứng và thoa lên vùng da mặt bị nám khoảng 15 phút. Và cuối cùng, bạn rửa mặt sạch lại với nước.
V – 3 liệu pháp công nghệ chữa nám lâu năm hiệu quả
Nếu các phương pháp nêu trên không mang lại hiệu quả như mong muốn hoặc cần quá nhiều thời gian, thì có thể sử dụng các liệu pháp công nghệ. Cụ thể như sau:
1. Lột da hóa học
Phương pháp lột da hóa học sử dụng các chất hóa học như axit glycolic, TCA hay BHA để loại bỏ cấu trúc nám trên da, tái tạo và kích thích quá trình sinh tế bào da mới. Ngoài ra, các hợp chất này cũng có tác dụng hỗ trợ sản xuất collagen, nhờ đó giúp quá trình phục hồi và ổn định cấu trúc cho làn da bị nám lâu năm trở nên nhanh hơn.
Lột da hóa học cần được thực hiện bởi những bác sĩ, điều dưỡng hoặc nhân viên y tế có trình độ chuyên môn cao để đảm bảo an toàn cho sức khỏe làn da.
Chú ý các tác dụng phụ của lột da hóa học bao gồm: phát ban đỏ, mụn thịt, nhiễm trùng, sẹo, mụn trứng cá…
2. Phẫu thuật lạnh
Phẫu thuật là biện pháp sử dụng nitơ dạng lỏng để làm đông lạnh những tế bào da bị nám (hay những tế bào da có màu sắc bất thường) để loại bỏ chúng khi nitơ bay hơi.
Trong quá trình phẫu thuật lạnh, người bị nám da có thể được tiến hành gây tê cục bộ để không cảm thấy khó chịu. Hoặc trong một số trường hợp nặng có thể được gây mê toàn thân.
Cần cân nhắc trước khi thực hiện thủ thật này bởi nó có thể gây ra một số biến chứng như:
- Khu vực điều trị có thể bị nhiễm trùng nếu tay nghề bác sĩ kém, hoặc trong quá trình phục hồi bạn không tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
- Một số trường hợp còn khiến nám nặng hơn, làn da bị xỉn màu và không đều màu.
- Mất cảm giác trong thời gian dài tại khu vực da được điều trị do bị tổn thương thần kinh…
Sau khi phẫu thuật lạnh, bạn nên cẩn thận làm theo lời khuyên của bác sĩ để tránh gặp phải biến chứng.
3. Liệu pháp Laser
Liệu pháp laser được áp dụng cho các trường hợp đã thực hiện lột da hóa học hoặc điều trị tại chỗ nhưng không đem lại hiệu quả.
Liệu pháp này sử dụng các thiết bị hiện đại cao để chiếu tia laser với mức năng lượng thấp nhằm phá hủy sắc tố gây nám da melanin, từ đó làm mờ mảng/đốm nám.
Một số tác dụng phụ của liệu pháp laser mà bạn cần biết bao gồm: da bị tổn thương hoặc yếu hơn, màu sắc đốm nám có thể đậm dần lên nếu da không được che chắn hoặc bảo vệ kỹ.
VI - Điều trị nám lâu ngày cần lưu ý điều gì?
Nếu không muốn làm giảm kết quả điều trị nám da lâu ngày, bạn cần lưu ý những vấn đề như sau:
1. Đừng sử dụng thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai có thể gây ra tác dụng phụ là làm thay đổi nội tiết tố, làm tăng sự hình thành và phát triển sắc tố melanin. Lượng melanin tăng cao quá mức có thể làm cho tình trạng nám da lâu năm ngày càng nặng thêm, các vết nám mới có thể xuất hiện.
2. Hạn chế tối đa chất kích thích
Các chất kích thích có trong rượu bia, thuốc lá… có thể gây ức chế hoặc làm cản trở tới quá trình thải độc ở da, khiến tế bào da yếu dần đi và làm tăng nguy cơ nám da nặng hơn.
Ngoài ra, chất kích thích còn là nguyên nhân khiến cho da nhanh lão hóa hơn, giảm sức đề kháng của da và khiến da trông sạm màu hơn.
3. Không dùng thuốc chống trầm cảm
Nếu bạn đang điều trị nám da thì nên tạm ngừng sử dụng thuốc chống trầm cảm. Theo các chuyên gia, việc sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng khả năng hấp thụ tia UV (tia cực tím) từ ánh sáng mặt trời, từ đó làm nặng thêm tình trạng nám da.
Việc tạm dừng không nên đột ngột mà cần giảm liều dần dần để cơ thể người bệnh kịp thích nghi.
Nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi tạm dừng thuốc chống trầm cảm bởi nếu dừng thuốc đột ngột có thể làm trầm trọng thêm một số triệu chứng trầm cảm (căng thẳng quá mức, mất tập trung, mất ngủ…).
VII - Biện pháp giúp phòng tránh tình trạng nám da nặng hơn
1. Chống nắng mỗi ngày cho da
Sau khi đã trải qua một vài biện pháp điều trị nám, làn da ít nhiều cũng được cải thiện và vết nám mờ dần đi. Tuy nhiên lúc này, da rất dễ bị tổn thương và dễ bị nám tái phát trở lại dưới sự tác động của tia tử ngoại (tia UV) trong ánh nắng mặt trời.
Vì vậy, bạn rất cần chống nắng mỗi ngày bằng các biện pháp như: đeo khẩu trang, đội mũ rộng vành, sử dụng quần áo chống nắng có khả năng ngăn cản tia UV, bôi kem chống nắng có chỉ số chống nắng SPF từ 50 trở lên.
2. Lập quy trình chăm sóc da nám (routine)
Chăm sóc da đóng vai trò quan trọng để phòng ngừa nám da lâu năm. Chăm sóc da đúng cách sẽ giúp làn da trở nên khỏe mạnh hơn và dễ dàng loại bỏ vết nám hơn.
Quy trình chăm sóc da nám bao gồm các bước:
- Tẩy trang.
- Rửa mặt bằng sữa rửa mặt.
- Tẩy tế bào chết (1-2 lần/tuần).
- Cấp ẩm cho da.
- Dùng sản phẩm trị nám.
- Đắp mặt nạ (2 – 3 lần/tuần).
- Bôi kem chống nắng (vào ban ngày).
3. Đừng tự ý dùng mặt nạ lên da
Nhiều mặt nạ tự nhiên phù hợp và có tác dụng làm mờ vết nám, nhưng tùy vào cơ địa từng người. Có người dùng mặt nạ dễ bị kích ứng, mẩn đỏ và làm nặng thêm tình trạng nám da lâu năm.
Do vậy, trước khi sử dụng mặt nạ nám da, bạn có thể bôi một chút lên da vùng cổ tay trong khoảng 20 phút để xem có kích ứng không. Nếu da không có biểu hiện bất thường thì có thể dùng lên mặt.
4. Tạo lối sống khoa học, ăn uống điều độ
Chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ góp phần không nhỏ tới việc phòng ngừa nám da lâu năm. Khi có chế độ sinh hoạt, ăn uống tốt thì sức khỏe làn da được tăng cường, tăng khả năng chống lại các tác nhân gây nám.
Ngay từ bây giờ, bạn hãy xây dựng cho mình những thói quen sinh hoạt tốt như sau:
– Uống đủ nước khoảng 1.5-2 lít để da được cung cấp đầy đủ độ ẩm giúp da luôn căng mịn, khỏe mạnh.
– Ngủ đủ giấc và đi ngủ sớm để hỗ trợ cho làn da sáng khỏe và ngăn ngừa nám da tiến triển.
– Thường xuyên vận động để tăng cường lưu thông khí huyết, điều này nhằm hỗ trợ cho da được phục hồi tốt hơn và góp phần nâng cao hiệu quả chữa trị nám da lâu năm.